Kompresör Periyodik Kontrol, Muayene ve Raporlama
Kompresör periyodik kontrol, muayene ve testlerin yapılması sonrasında yönetici onaylı form ve raporlar tarafınıza teslim edilmektedir.
- Kompresör Periyodik Kontrol Nedir? Nasıl Yapılır?
- Kompresör Periyodik Kontrolü Yaptırma Sorumluluğu Kime Aittir?
- Kompresör Periyodik Kontrol Kaç Yılda Bir Yapılır?
- Kompresör Periyodik Kontrol Yapılmayan Kompresör Veya Kusurlu Ekipmanın Cezası Nedir?
Kompresör Periyodik Kontrol Hakkında Merak Ettikleriniz
İşletmelerde işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden, basınçlı ekipmanların emniyet ekipmanları ile beraber güvenli bir biçimde kullanılması için, bu basınçlı ekipmanların periyodik olarak korozyon, sızdırmazlık, aşınma, çatlak, deformasyon, bağlantı kontrolü, sıcaklık, basınç, temizlik, fonksiyon gibi kriterlerin test ve kontrol edilmesi gerekmektedir.
İş Sağlığı ve Güvenliği konusu çerçevesinde bir ürünün temel gereklilikleri incelendiğinde, sadece üretim aşamasında değil, üretiminden sonra piyasaya arzı ile kullanım koşullarına bağlı düzenli olarak birtakım kontrollerin devamlılığı esastır. Piyasaya sunulan, hâlihazırda kullanılmakta olan ürünlerin veya iş ekipmanlarının da periyodik muayene ve kontrollerinin yaptırılması zorunluluk arz etmektedir.
Kompresör Periyodik Kontrol Nedir? Nasıl Yapılır?
Kompresör periyodik kontrol, yasalar ile zorunlu kılınmış olan bir husustur. İş sağlığı ve güvenliği kanunu ışığında rahatlıkla anlaşılabilecek olan bu hüküm gereğince kendisine yetki verilmiş olan bir kimsenin bu kontrol işlemini icra etmesi lazımdır. “Akredite bir A-Tipi Muayene Kuruluş olan Mergen Kalite, uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği Kompresör muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın (Kompresör) test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya Kompresör için tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu Kompresör kontrolleri ulusal ve uluslararası Kompresör standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.”
Kompresör Periyodik Kontrol Mevzuat Kapsamı
6331 sayılı “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu” gereğince oluşturulan 25.04.2013 tarih & 28628 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında Kompresör Periyodik Kontrolleri yapılmaktadır.
Yönetmeliğin Ek III Bölümünün 2.1. Basınçlı Kap ve Tesisatlar bentinin, 2.1.1. alt benti “Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.” hükmüne yer vermiştir. Kompresör da bir basınçlı kap olarak bu kapsamda değerlendirilmekte ve bağlı bulunduğu standart ışığında kontrol edilmektedir.”
Kompresör Periyodik Kontrol Muayenesi Ne Sıklıkla Yapılmalıdır? Geçerlilik Süresi Nedir?
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinin, Ek III Bakım, Onarım ve Periyodik Kontrol ile İlgili Hususlar bölümünün 1.4 Maddesi gereği; “Kompresör Periyodik muayene aralığı ve kriterleri standartlarda aksi bir şekilde belirlenmemiş iş ekipmanlarının
periyodik kontrolleri ve muayeneleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır ibaresi yer almaktadır. Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemişse iş ekipmanının (Kompresör) periyodik muayene & kontrol, bulunduğu işyerindeki ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi
gibi bazı faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk analizi ve değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılmalıdır. Belirlenen periyodik muayene aralığının ilgili Yönetmelikte olası durumlar dışında 1 (bir) yılı aşmaması gerekir.” hükmündedir.
Bu sebeple; Kompresörün kullanım sıklığına göre “YILDA EN AZ 1 (BİR)” kere veya daha fazla aralıklarla olmak koşulu ile mutlaka Kompresör periyodik kontrol muayenelerinin yaptırılması kanunen zorunludur.”
Kompresör Periyodik Kontrol Muayenesi Yaptırma Sorumluluğu Kime Aittir?
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğine göre; işyerinde kullanılacak iş ekipmanının (Kompresör) yapılacak işe uygun olması ve bu ekipmanın çalışanlara sağlık ve güvenlik yönünden zarar vermemesi için “İŞVEREN” gerekli tüm tedbirleri alır maddesi bulunmaktadır.
Bu sebeple İşveren;
- a) Çalışma şeklinde değişiklikler, kazalar, doğal olaylar veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki (Kompresör) güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için Kompresör periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılmasını sağlamalıdır.
- a) İş ekipmanını seçerken işyerindeki özel çalışma şartlarını, sağlık ve güvenlik yönünden tehlikeleri göz önünde bulundurarak, bu ekipmanın kullanımının ek bir tehlike oluşturmamasına dikkat etmelidir.
- b) İş ekipmanının, çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden tamamen tehlikesiz olmasını sağlayamıyorsa, kabul edilebilir risk seviyesine indirecek uygun önlemleri almalıdır.
- c) İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının (Kompresör); Periyodik kontrollerini yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılmasını sağlamalıdır.
Hangi Tür Kompresörlere Periyodik Kontrol Muayenesi Yapılması Zorunludur?
- Vidalı kompresörler
- Pistonlu Kompresörler
- Mobil Kompresörler
- Paletli Kompresör
- Çengel Rotorlu Kompresör
- Yağsız Orbital Kompresör
- Hava Tankları
Görüldüğü üzere neredeyse tüm kompresör çeşitlerinin periyodik olarak bakıma tabi tutulması yasal açıdan zorunlu kılınmıştır. Bundan dolayı iş yerlerinde kompresör bulunan işletmelerin bu kompresörlerden en az bir tanesine sahip olup olmadıklarına ilişkin bir değerlendirme yapmaları yerinde olacaktır.
Kompresör Periyodik Kontrol Muayenesi Yapılmayan Kusurlu Ekipmanın Cezası Nedir?
6331 Sayılı İSG Kanunu çerçevesinde, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği kapsamında, işletmede bulunan Kompresör gibi ekipmanlar ve tesisatlar ile ilgili olarak gerekli kontrollerin yaptırılmaması söz konusu ise, İlgili Kanunun 10.maddesi olan “Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma” maddesi çerçevesinde, 26/1-ç Ceza Maddesi gereği, Kanun Maddesinde Sözü Edilen “10/4 Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak.” fiili nedeniyle işverene çalışan sayısına bağlı olarak “2.026 ₺ ile 6.078 ₺” arasında cezai işlem uygulanmaktadır.
5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17’nci maddesinin yedinci fıkrasındaki “İdarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
Periyodik Kontrol Muayenesini Kimler Yapabilir? Kimler Yetkilidir?
4 Nisan 2017 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Resmî Gazetesi’nin 30047’nci sayısında “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” gereği, Bakanlık tarafından yetkilendirilen eğitim kurumlarından eğitimlerini almış kişiler Kompresör kontrollerini yapabilmektedir. Bunun dışında Kompresör periyodik kontrolü hizmetini yapacak kuruluşlar için ise hizmet yeterliliği belgesi almış olması veya “Akredite” kuruluş olarak hizmet verme zorunluluğu gibi ek şartların aranması planlanmaktadır.
“Akredite bir A-tipi muayene kuruluş olan Mergen Kalite, alanında eğitimli uzman ekip ve ekipmanları ile gerçekleştirdiği Kompresör muayenelerinde, ilgili ekipmanın ve yardımcı ekipmanların işini güvenli olarak gerçekleştirebildiğini, ekipmanın test gerekliliklerini sağladığını kontrol ederek, tespit edilen eksiklikleri, uygunsuzlukları veya tehlikeli durumları raporlar. Yapılan bu kontroller ulusal ve uluslararası Kompresör standartlarında ifade edilen ve belirtilen kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmektedir.”
Periyodik Kontrol Muayenesi Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?
Kompresör
denetimi ve kontrolü sonucunda elde edilen veriler çerçevesinde; “hafif
kusurlu” veya “ağır kusurlu” olmak üzere incelenen kontrol kriterleri o
ekipmanının kullanımının “GÜVENLİ” mi yoksa “SAKINCALI” mı olduğunu
belirlemektedir.
Yapılan tespitler
sonucu eğer ağır kusurlu bir durum olmaması halinde, Kontrolü yapılan Kompresör
için, inceleme kriterlerine sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol
tarihine kadar kullanılması “GÜVENLİDİR” şeklinde bir rapor düzenlenir.
Yapılan
incelemelerde ağır kusurlu sayılan bir kritik inceleme maddesinde uygunsuzluk
olması halinde ise, Kontrolü yapılan Kompresör için, inceleme kriterlerine
sürekli uyması şartı ile bir sonraki kontrol tarihine kadar kullanılması
“SAKINCALIDIR” şeklinde bir rapor düzenlenir.